 |
 |
 |
 |
 |
 |
||
| welkom | menu | contact | zoeken |
×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
 Info afb. |
Jacopone de’ Benedetti van Todi ofm, Italië; geestelijk schrijver; † 1306.
Feest 24 & 25 december.
Hij moet rond 1230 geboren zijn in de Italiaanse plaats Todi. Hij studeerde rechten aan de beroemde universiteit van Bologna, trouwde de beeldschone Vanna, verdiende geld als water en leidde een herenleven. De wereld lag aan zijn voeten. Maar zijn Vanna was een vrome vrouw en zat over hem in. Omwille van hem onderhield zij boetepraktijken zonder dat zij daar met iemand over sprak. Op een dag was er een toernooi in de stad. Een gelegenheid voor de gegoede burgerij om zich in al haar pronkzucht te laten zien. Jacopone was van de partij. Met zijn beeldschone Vanna. Een tribune stortte in en Vanna behoorde tot de dodelijke slachtoffers. Jacopone schoot haar tevergeefs te hulp. Maar ontdekte dat zij onder haar rijke uitdossing een boetekleed droeg. Dat was in 1268.
Malle Jaap
Hij was ontroostbaar. Het gebeuren maakte een ander mens van hem. In een poging van zijn schuldgevoel af te komen, nam hij het leven aan van een ‘dwaas omwille van Christus’. Daarop duidt ook zijn naam: Jacopone betekent zo veel als ‘Malle Jaap’.
Zo verscheen hij eens op het marktplein van de stad, lopend op handen en voeten met een zadel op zijn rug. Bij een andere gelegenheid maakte hij zijn opwachting bij het huis van zijn broer, overdekt met pek en veren. Dat duurde alles bij elkaar zo’n tien jaar.
Franciscaan
Toen meldde hij zich aan bij de franciscanen. Maar die schrokken ervoor terug hem aan te nemen gezien zijn bedenkelijke reputatie. Zij gingen overstag, toen hij een gevoelig gedicht schreef waarin hij de loze ijdelheid van de wereld aan de kaak stelde. In die tijd waren de Franciscanen onderling ernstig verdeeld. Er was een groepering die de aloude regels wilde aanpassen en zich vooral toelegde op mystiek gebed. Een andere groepering bepleitte terug te gaan naar de eenvoud en armoede van vader Franciscus († 1226; feest 4 oktober). Tot die laatsten behoorde Jacopone. Zij werden gesteund door paus Celestinus V († 1296; feest 19 mei). Die was tegen zijn zin tot paus gekozen, walgde van de luxe aan het pauselijke hof en deed uiteindelijk zelfs afstand om terug te keren naar zijn geliefde benedictijnse levenswijze. Zijn opvolger, Bonifatius VIII († 1303), was van geheel ander kaliber. Jacopone schreef hem een brief, waarin hij diens rijkdom en spilzucht hekelde. Waarop de paus hem en de gehele armoedebeweging waartoe hij behoorde in de kerkelijke ban deed. Daar kwam pas een eind aan, toen Bonifatius stierf.
Nu trok Jacopone zich terug in een Clarissenklooster te Collazzone. Daar stierf hij op Kerstavond, zo’n vijfenzeventig jaar oud.
Verering & Cultuur
Hij staat te boek als ‘zalige’, humanist en hymnendichter. Hij zou de schrijver zijn van de beroemde Mariahymne "Stabat Mater ": Nederlandse vertaling: Willem Wilmink.
|
Stabat Mater dolorosa Cuius animam gementem |
1 |
De Moeder stond door smart bevangen En het was haar in haar lijden |
|
O quam tristis et afflicta Quae moerebat et dolebat, |
2 |
Hoe verdrietig en verloren Ze moest klagen, ze moest rouwen |
|
Quis est homo qui non fleret, Quis non posset contristari, |
3 |
Wie voelt er geen tranen komen Wie zou tranen binnenhouden |
|
Pro peccatis suae gentis Vidit suum dulcem natum |
4 |
Zij zag wat hij heeft geleden Hoorde 't kind, door haar gedragen, |
|
Eia Mater, fons amoris Fac, ut ardeat cor meum |
5 |
Vrouw van liefde en genade, 'k Wil mijn hart aan hem verpanden, |
|
Sancta Mater, istud agas, Tui nati vulnerati, |
6 |
Moeder, wil mijn hart bezeren Om te lijden voor mijn zonden. |
|
Fac me vere tecum flere, Iuxta crucem tecum stare, |
7 |
Laat mij huilen aan uw zijde, 'k Wil mij naar het kruis begeven |
|
Virgo virginum praeclara, Fac, ut portem Christi mortem |
8 |
Stralende, ik moet U eren, Laat mij Christus' dood ervaren, |
|
Fac me plagis vulnerari, Inflammatus et accensus |
9 |
Laat zijn pijnen mij genaken, En wil dan mijn voorspraak wezen |
|
Fac me cruce custodiri Quando corpus morietur, |
10 |
Laat het kruis over mij waken, En mijn ziel, als 't lijf moet sterven, |
© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen
