 |
 |
 |
 |
 |
 |
||
| welkom | menu | contact | zoeken |
×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
 Info afb. |
Lebuïnus (ook Leafwine, Lebuin, Lebvinus, Lebwin, Lewin, Liafwin, Liebwin, Livinus) van Deventer osb, Nederland; geloofsverkondiger; † tussen ca 775 tot ca 785.
Feest 12 november
Lebuïnus was een Sakser afkomstig uit Engeland. Hij behoorde tot die grote menigte monniken die er vandaar op uit trokken om het evangelie te gaan prediken onder de heidenen aan de overkant van de zee. Dit ideaal had hij waarschijnlijk opgedaan, toen hij als jongen in klooster Ripon woonde ten tijde van abt Wilfrid († 710; feest 24 april). Volgens de legende behoorde hij tot de twaalf waarmee Willibrord († 739; feest 7 november) in 690 overstak naar het vasteland.
Historisch ligt het meer voor de hand dat hij later kwam; de één zegt 754, het jaar van Bonifatius' dood; de ander 768. Onmiddellijk na zijn landing meldde hij zich bij de toenmalige bisschop van Utrecht - dat op dat moment nog Wiltenburg heette - abt Gregorius († 775; feest 25 augustus). Deze zond hem tezamen met Marchelm († 762; feest 14 juli, wiens naam verlatijnst werd tot Marcellinus), naar de streken aan de overkant van de rivier de IJssel. Deze Marchelm was nog naaste medewerker geweest van Willibrord.
Met behulp van een weduwe Abachilda (of Averhilde) stichtten zij hun eerste kerkje in het dorpje De Wilp, enige kilometers ten zuiden van Deventer. Van toen af trok Marchelm meer naar het noorden, terwijl Lebuïnus in de buurt van Deventer bleef. Twee gezellen uit die tijd kennen wij bij name: Folkert en Davo, die zijn naam aan de stad Deventer gegeven zou hebben.
Toen er een vergadering van stamhoofden werd gehouden te Markelo, trokken zij er naartoe ondanks waarschuwingen dat niet te doen door een zekere Helko en diens vader. Op het moment dat er aan de Germaanse goden werd geofferd, kwamen zij in priesterlijk ornaat en met het kruis en het evangelieboek in de hand tevoorschijn om de mannen erop te wijzen dat zij in wezen duivelen vereerden en niet de ene ware God. Waarop de gehele vergadering zich huilend van woede tegen hen keerde en beide geloofsverkondigers verdreef. Door toedoen van een zekere Buto schoten ze er niet het leven bij in, zoals wel gebeurd was met de beide Ewalden († 695; feest 03 oktober). Maar het kerkje van De Wilp ging in vlammen op en de weinige gelovigen moesten een veilig heenkomen zoeken en mochten nooit meer terugkeren.
Eerst trokken de beiden zich terug in een klooster te Utrecht, maar toen Karel de Grote († 814; feest 28 januari) in 772 de Saksen versloeg, konden zij onder diens bescherming terugkeren en hun werk hervatten.
Verering & Cultuur
Lebuïnus werd na zijn dood bijgezet in de kerk te Deventer die naar hem is genoemd. Maar in de daarop volgende jaren raakte dit alles danig in verval. Nog geen honderd jaar later zou bisschop Albrik van Utrecht († 784; feest 14 november) zijn geliefde Liudger († 809; feest 26 maart) naar Deventer sturen met de opdracht: "Omdat jij mijn allerliefste broeder bent, vraag ik jou mijn liefste wens te vervullen. De plaats waar de heilige priester des heren Liafwin begraven ligt, en de stad waar hij tot zijn dood gewerkt heeft, zijn tot een woestenij geworden. Daarom vraag ik jou ze weer op te bouwen en in ere te herstellen." Hoewel Liudger de herbouw van de kerk naarstig ter hand nam, kon hij het graf niet vinden. Nu verscheen hem Lebuïnus in een droom en wees hem de juiste plaats. Deze lag vlak naast de geplande kerk; Liudger vond de relieken in puntgave staat; er kwam een heerlijke geur van af. Hij hoefde de fundamenten voor de vernieuwde kerk maar een weinig uit te breiden om het graf in te sluiten. Na voltooiing plaatste hij de kostbare overblijfselen op het altaar wat indertijd gelijk stond met een heiligverklaring.
In de 10e eeuw zou Lebuïnus' levensverhaal worden opgeschreven door de bendictijner monnik Hucbald (of Ubald † 930). In 1040 bouwde bisschop Bernulf van Utrecht († 1054; feest 19 juli) te Deventer de kerk die aan hem zou worden toegewijd en waarvan de opvolger nog altijd één van de markantste herkenningspunten aan de IJssel is.
Lebuïnus is patroon van de stad Deventer; zijn voorspraak wordt ingeroepen voor een zalige dood.
Hij moet niet verward worden met een bisschop Leofwine die nog met Bonifatius een brief schreef naar koning Ethelbald van Mercia [115a], want dat is waarschijnlijk dezelfde als Lieven van Gent († 7e eeuw; 12 november).
© A. van den Akker s.j.
