× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 1054  Bernulfus van Utrecht

Info afb.

Bernulfus (ook Benno of Bernoldus) van Utrecht, Nederland; bisschop; † 1054.

Feest 19 juli & 8 november (alle heilige bisschoppen Utrecht)

Hij was pastoor te Oosterbeek op het moment dat hij tot bisschop van Utrecht werd benoemd.

Volgens geschiedkundigen worden hier twee mensen die allebei Bernulfus heetten, met elkaar verward: de bisschop van Utrecht uit de 11e eeuw en de gelijknamige pastoor van Oosterbeek die tweehonderd jaar eerder geleefd zou hebben.
[MHJ.1948/3p:113]

Hoe die bisschopsbenoeming in zijn werk ging, vertelt een mooie legende.

Legende
Als bisschop Adelbold van Utrecht in 1027 is overleden, ontstaat er onder de kapittelheren onenigheid over de vraag wie de nieuwe bisschop moet worden. De gemoederen raken zo verhit dat keizer Koenraad II († 1039) zelf zich genoodzaakt ziet om op orde op zaken te komen stellen. Keizerin Gisela reist met hem mee. Maar zij is in verwachting en in de buurt van Oosterbeek kan zij echt niet meer verder. Het gezelschap klopt dus aan bij de plaatselijke pastoor, Bernulfus, en brengt bij hem de keizerin onder.
De keizer zet intussen zijn reis naar Utrecht voort en probeert tevergeefs de strijdende partijen tot elkaar te brengen. Midden in die beraadslagingen verschijnt de pastoor van Oosterbeek om Koenraad het blijde nieuws te brengen dat hij vader is geworden van een dochter, en dat moeder en kind het goed maken. Hij vermoedde dat de keizer dit nieuws graag zo vlug mogelijk wilde horen, en is hij daarom onmiddellijk op pad gegaan om het hem te vertellen. De dankbare keizer waardeert de vriendelijke zorg en de trouwe dienstbaarheid van de man en benoemt het ter plekke tot opvolger van bisschop Adelbold op de zetel van Utrecht.
[MHJ.1948/3p:113]

Eenmaal bisschop staat Bernulfus met dezelfde trouw de keizer terzijde. In 1042 schenkt keizer Hendrik III († 1056) hem het graafschap Vollenhove ‘omwille van de trouwe en ons aangename dienst van Bernulf, heer der kerk’.
Bernulfus’ meest opvallende kwaliteit bestaat erin dat hij vele kerken heeft gebouwd of waar nodig hersteld. Hij staat aan de basis van de huidige St-Pieter en St-Jan in Utrecht, van de St-Lebuïnus in Deventer en van de St-Michaël in Zwolle. Naar men zegt was hij een bevorderaar van kerkelijke kunst doordat hij kunstenaars opdracht gaf de kerken op te sieren met passende kunstwerken.

Verering & Cultuur
Hij ligt begraven in de St-Pieterskerk te Utrecht. Vanwege zijn verdiensten voor de kerkelijke kunst werd hij in 1869 als patroon gekozen voor de toen opgerichte Vereniging tot Bevordering van Kerkelijke Kunst: het Bernulfusgilde.
Hij wordt afgebeeld als bisschop (mijter, staf, tabberd); meestal met een kerkmodel. Zijn beeltenis is te zien aan de achterkant van het Rijksmuseum te Amsterdam.


Bronnen
[BjL.1986;Bri.1953;Bvl.1987p:32;Lin.1999;MHJ.1948p:113-116;Süt.1941;Dries van den Akker s.j./2008.02.01]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen