×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
Info afb. |
Benno van Meissen (ook van München) osb, München, Duitsland; bisschop; † 1106.
Feest 16 juni.
Benno was van adellijke afkomst, en werd in de 20-er of 30-er jaren van de elfde eeuw geboren in de Duitse stad Hildesheim. Zijn opvoeding kreeg hij in de St.-Michaëlsabdij in zijn geboortestad. Hij trad toe tot de monniksgemeenschap en werd in 1042 tot abt gekozen. Vervolgens stelde keizer Hendrik III († 1056) hem aan tot zijn hofkapelaan. In 1066 werd hij tot bisschop van Meissen gekozen. Hij raakte verwikkeld in de zogeheten investituurstrijd. Daarin koos voor paus Gregorius VII († 1085; feest 25 mei) en tegen keizer Hendrik iii's zoon en opvolger, Hendrik iv († 1106).
Ten gevolge daarvan werd hij uit zijn diocees verjaagd. Daarover bestaat een een legende.
Legende
Op zekere dag vertrok Benno naar Rome, naar de paus. Hij vertrouwde de sleutels van de bisschopskerk van Meissen toe aan de kanunniken, de priesters die op gezette tijden samen de gebeden zongen in de kerk.
Maar zij waren daar niet zo blij mee. Ze vroegen:
"En wat moeten we doen, wanneer de keizer hierheen komt en de paus heeft hem geëxcommuniceerd, zodat hij geen sacramenten mag ontvangen en eigenlijk zelfs de kerk niet mag betreden?"
"Dan gooi je de sleutels maar hier in de Elbe", raadde Benno hun aan.
Inderdaad werd de keizer door de paus geëxcommuniceerd, en inderdaad probeerde zijn gevolg toch toegang te krijgen tot de kerk van Meissen. De kanunniken deden wat hun bisschop had gezegd en wierpen de sleutels in de rivier de Elbe. Op het moment dat Benno uit Rome terugkeerde, werd er juist uit de Elbe een buitengewone vis opgehaald die de sleutelbos in de bek had hangen...
Benno bevorderde zowel het materiële als het geestelijke welzijn van de mensen in zijn bisdom. Hij had veel zorg voor de verspreiding van de christelijke geest. Volgens de overlevering zou hij als missionaris naar de Wenden zijn gegaan, een Slavisch volk in Centraal Europa, om daar het evangelie te verkondigen. Hij wordt dan ook wel bewonderend 'Apostel van de Wenden' genoemd.
Wellicht speelt de volgende legende in dat gebied...?
Legende: Sint Benno en de kikkers
Benno, de man Gods, zwierf graag door de omgeving om in de vrije natuur te bidden en te mediteren. Toen hij eens door een drassig gebied kwam, zat er in een poel een kikker te kwaken. Geïrriteerd dat hij gestoord werd in zijn gebed, riep Benno naar die kikker:
"Ik wou dat je een kikker van Serifus was!"
(Je moet weten dat de kikkers op Serifus hun bek niet opendoen! Volgens Plinius waren de kikkers op het eiland Seriphia in de Egeïsche Zee namelijk stom). Maar toen hij intussen door was gelopen, schoten hem de woorden te binnen van de profeet Daniël:
"Gij, walvissen, en alles wat er krioelt in het water: looft de Heer!" (vgl. Daniël 03,79). Hij begon zich ongerust te maken dat God misschien wel liever luisterde naar het gezang van de kikkers dan naar zijn gebeden. Hij riep dus het beest toe dat hij verder moest gaan om op zijn gebruikelijke manier Gods lof te zingen. En onmiddellijk waren land en lucht weer vervuld van gekwaak.
[160p:182]
Verering & Cultuur
Het was paus Adrianus VI († 1523), die hem in 1523 heilig verklaarde. Luther was daar zo kwaad over dat hij een schotschrift schreef onder de titel 'Wider den neuen Abgott und alten Teufel, der zu Meissen soll erhoben werden' (= 'Tegen de nieuwe afgod en oude duivel die in Meissen tot de eer der altaren verheven gaat worden').
Op 16 juni 1524 zou zijn gebeente plechtig zijn overgebracht naar de Maria-Dom in München; daar bevindt zich thans ook zijn zilveren reliekschrijn. Sindsdien is deze dag zijn feestdag. Volgens anderen zou zijn feestdag, 16 juni, gewoon zijn sterfdag zijn geweest.
Patronaten
Hij is patroon van het bisdom Dresden-Meissen, van Beieren en van de stad München. Daarnaast is hij ook patroon van de vissers en de stoffenwevers. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen de pest, tegen de droogte, om regen te verkrijgen en onweer af te wenden.
Afgebeeld
Hij wordt afgebeeld als bisschop (met tabberd, mijter en staf) met een vis die twee of zelfs een bos sleutels in zijn bek heeft ten gevolge van bovengenoemde legende.
© A. van den Akker s.j. / A.W. Gerritsen