Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022

Info afb.

François de Montmorency-Laval, Québec, Canada; missiebisschop; † 1708.

Feest 6 mei.

Hij werd op 30 april 1623 geboren te Montigny-sur-Avre (dep. Eure; bisdom Chartres). Hoewel hij als man van adel (van vóór de Franse Revolutie!) een luxueus leven had kunnen leiden, droomde hij ervan priester te worden. In 1647 ontving hij de priesterwijding, twee jaar later werd hij benoemd tot aartsdiaken van Evreux. In die functie was hij betrokken bij de oprichting van het missieseminarie te Parijs (‘Séminaire des Missions Etrangères’). In 1653 werd hij benoemd tot apostolisch vicaris van Tonchin in Indo-China. Maar daar is nooit iets van terecht gekomen. Vijf jaar later zond paus Alexander VII († 1667) hem als apostolisch vicaris naar Nieuw-Frankrijk: op dat moment stond dat nagenoeg gelijk met het gehele Noord-Amerikaanse continent.

Op 16 maart 1659 zette hij er voet aan wal. Hij zag ervoor zichzelf twee hoofdtaken. Enerzijds het christelijke leven van de kolonisten weer op peil brengen en verstevigen, en anderzijds de inheemse bevolking (‘indianen’) zien te winnen voor Christus. Dat betekende dat hij overal parochies stichtte, zich met hand en tand verzette tegen de uitbuiting van de inboorlingen door de Europeanen en de verkoop van alcohol aan de indianen zoveel mogelijk tegenhield. Hij stichtte een eerste bisdom, Québec, en werd er in 1674 zelf tot eerste bisschop benoemd. Hij ijverde voor de komst van religieuzen. Een jaar later al keurde hij de regel goed van de door Marguerite Bourgeoys († 1700; feest 12 januari) gestichte Congrégation de Notre Dame van Montréal. Daarnaast gold zijn eerste zorg de vorming van goede priesters. In de stad stichtte hij een priesterseminarie waaruit later – in 1852 – de universiteit Laval zou voortkomen. Het seminarie fungeerde meteen als thuisbasis voor de priesters: het diende als zieken- en bejaardenhuis.

Herhaaldelijk was hij in Frankrijk te vinden om zijn zaken te bepleiten: zo wist hij bij koning Lodewijk XIV († 1715) te bereiken dat er geen ‘gouverneur des konings’ kwam naar Nieuw Frankrijk. Daarnaast probeerde hij op het Séminaire des Missions Etrangères mensen te vinden die hem aan de overkant van de oceaan konden helpen. En dan te bedenken onder wat voor erbarmelijke omstandigheden zulke zeereizen moesten worden gemaakt! Zo was hij in Parijs van 1671 tot1675, van 1678 tot 1680 en van 1684 tot 1688.

De uit Tours afkomstige Marie de l ‘Incarnation († 1672; feest 30 april) die al ruim twintig jaar eerder naar Nieuw-Frankrijk was overgestoken en daar een vestiging van de zusters Urselinen begonnen was, schreef: “Hij is een man van grote deugd en even grote verdiensten. Niet mensen hebben hem gekozen. Ik zeg het in alle oprechtheid: hij leeft als een echte heilige en een ware apostel.”

Intussen doorkruiste bisschop Laval het hele continent van Canada tot México tot hij in 1698 merkte dat zijn krachten het begonnen te geven. Hij stierf uiteindelijk op 6 mei 1708. Zijn stoffelijk overschot werd in 1878 overgebracht naar de kapel van de universiteit. In 1890 verscheen er over hem een biografie van abbé Auguste Gosselin. Die schrijft: “Monseigneur Laval was een statige man met adellijke en waardige manieren; hij had een rijzige gestalte; zijn houding was ernstig en vorstelijk. Alles in zijn persoon dwong respect af en getuigde van een ontwikkelde geest: een man van karakter.”  Op 22 juni 1980 volgde zijn zaligverklaring door paus Johannes Paulus II († 2005).

---

Bronnen
[Hb1.1991; Ll1.1983; Dries van den Akker s.j./2009.09.27]

---