× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
JOOST

Download hier l een .pdf bestand met de betekenis en een korte beschrijving van de heilige(n) op een A4-tje.

Nederlandse variant van JUDOC

Betekenis

1 Keltische resp. Bretonse naam: 'ervaren in de strijd' dus 'vechter'.

2 Later herkende men er een Griekse klank in: 'iodokos' = 'pijlen bevattend'.

3 Waarschijnlijk minder voor de hand liggend is de herleiding tot het Hebreeuwse 'Judas' = 'Jood', 'Jodenman' enz.

Bijzonderheden

In het Keltisch (dus ook Bretons) geeft de uitgang '-oc' een verkleinvorm aan (vgl. '-je', '-tje', '-ke' enz.).

Joost kan ook afgeleid zijn van het Latijnse Justus (= 'rechtvaardig').
Maar het is historisch juister te zeggen dat de Latijns klinkende naam 'Justus' werd gebruikt om de Keltische naam Jost aan het gehoor van de middeleeuwer aan te passen.

Voor de herkomst van de Nederlandse uitdrukking 'Joost mag het weten' worden minstens twee verklaringen gegeven:
-1- Joost zou verwijzen naar de duivel.
'Joost' zou dan een verbastering zijn van een Chinees woord dat een Boeddha-beeld aanduidt. Toen de Hollanders in de 16e en 17e eeuw (allemaal - vaak protestantse - christenen) handel begonnen te drijven met China en Japan hielden zij de beeldjes voor afgodjes; ze noemden ze botweg 'duivel'.
In dat geval zou dus de oorspronkelijke betekenis van die uitdrukking luiden: 'De duivel mag het weten.'
-2- Volgens anderen gaat 'Joost' hier terug op het Javaanse woord 'dejoos'.
Dat zou weer een verbastering zou zijn van het Portugese woord 'deos' = 'God'!
In dat geval zou de uitdrukking dus eigenlijk betekenen: 'God mag het weten.'

Beroemd is de Nederlandse dichter Joost van de Vondel (1587-1679).

De trouwe huisknecht van heer Ollie B. Bommel in de strips van Maarten Toonder heet ook Joost. Hij maakt regelmatig 'een eenvoudige, doch voedzame maaltijd' klaar; één van zijn vaste uitdrukkingen: "Zeer betreurenswaardig, met uw welnemen, als u mij toestaat..."

Heiligen

Josse van St-Josse-sur-Mer
Feest 13 december

Justus (of Joost) van Schoonhoven
Feest 1 augustus

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen