× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 1981  Stanley Rother

Info afb.

Stanley Rother, Guatemala, Okarche, Oklahoma, Verenigde Staten; martelaar; † 1981.
Feestdag 28 juli.

Hij is een van de vele slachtoffers van Centraal-Amerikaanse paramilitaire eenheden die zowel de kerk als de indianen teisterden. Als priester behoorde hij tot het aartsbisdom Oklahoma City in de Verenigde Staten. Dit aartsbisdom had gehoor gegeven aan paus Johannes XXIII van 1963 die de rijken van de Eerste Wereld had opgeroepen de armen van de Derde Wereld te hulp te komen. Zo had het in 1964 de Guatemalteekse missieparochie Santiago Atitlán geadopteerd.

Pastor Rother, op 27 maart 1935 geboren in de gemeenschap van Duitse boeren te Okarche, Oklahoma had zich tijdens zijn opleiding gespecialiseerd als landbouwdeskundige. Hij was ook voorzitter van de Vereniging van Toekomstige Boeren in Amerika. Maar intussen rijpte bij hem het plan om niet zomaar boer te worden, maar iets te gaan doen voor de kerk. Zo volgde hij na zijn landbouwstudies de priesterstudies, eerst in Texas en vervolgens in Maryland. Op 25 mei 1963 ontving hij de priesterwijding. Eerst assisteerde hij in parochies van zijn aartsbisdom. Van daaruit liep hij stage in Guatemala en besloot er te blijven. Zo vertrok hij in 1968 voorgoed naar zijn toekomstig werkgebied.

Onder de indianen kwamen zijn landbouwcapaciteiten goed van pas. Zij verbouwden op hun armelijke berghellingen vooral maďs. Met andere priesters uit Oklahoma zorgde hij voor een ziekenhuisje, een montessorischool, een radiozender, een experimentele boerderij en nog andere projecten. Aanvankelijk kwamen er ook regelmatig vrijwilligers over uit Amerika, maar geleidelijk aan werd dat steeds minder, en vanaf 1973 was pastor Rother nog de enige Amerikaan.

Praktisch ingesteld als hij was, had hij destijds behoorlijk wat moeite gehad met de studie. Maar langzaamaan kreeg hij het Spaans en de plaatselijke indianentaal van de Tzutihil onder de knie. Hij vertaalde alle misgebeden in hun taal, en zette zich aan een vertaling van het Nieuwe Testament; deze was bij zijn dood nog niet voltooid. Hij hielp de plaatselijke bevolking met de maďsteelt en moedigde de vrouwen aan een coöperatie te beginnen om hun geweven handwerk op de markt te brengen. Hij knapte zelf missiehuizen op en ging het zware werk niet uit de weg. Zo won hij de liefde en het respect van de mensen; en wist hij hen te bewegen tot de kerkelijke praktijken. Hij maakte gebruik van allerlei inlandse feesten om de mis op te dragen en huwelijken in te zegenen. Nog drie dagen voor zijn dood was hij te vinden op het parochiefeest van Santiago waar hij bijna honderd huwelijken inzegende.

Maar intussen waren er moeilijkheden gerezen. De inlandse indianen waren al jaren lang uitgebuit en onderdrukt. Guatemala telde 7,2 miljoen inwoners; twee procent ervan had 70 procent van de landbouwgrond in handen. De indianen vormden zo'n 80 procent van de gehele bevolking. Arm als ze waren vroegen de regering om ondersteuning in hun strijd voor een rechtvaardiger verdeling van grond en goederen. Hier en daar liep dat zelfs uit op guerilla-activiteiten. De regering en de rijke grootgrondbezitters reageerden onmiddellijk met uiterst strengen maatregelen. Bij dit alles probeerde pastor Rother zich buiten de politiek te houden; op priesters die zich wel gedroegen als politieke activisten had hij ongezouten kritiek. Maar toen het radiozendstation werd vernield, en de directeur ervan, Gaspar Culan werd vermoord, evenals zijn catechist en diaken Diego Quic, en bovendien het hele hulpprogramma verdacht werd gemaakt, voelde hij dat de tijd gekomen was om te protesteren.<

Met kerstmis 1980 schreef hij in een brief naar huis dat er overal in de omgeving soldaten waren gesignaleerd, zogenaamd op zoek naar communistische guerillastrijders. "Maar", zo voegde hij eraan toe, "die zijn hier helemaal niet." Hij maakte er melding van dat er tien mannen uit de parochie verdwenen waren; vermoedelijk vermoord. En hij besloot: "Een mooi compliment kreeg ik onlangs, toen iemand die zich leider waant van de kerk en de bevolking, zich over mij beklaagde met de woorden: 'De pastor verdedigt het volk.' Het liefst zou die figuur zien dat ik voor straf afgevoerd zou worden. Maar precies daarom wens ik hier te blijven: een herder mag niet als eerste weglopen voor het gevaar."

In januari 1981 werd hij gewaarschuwd dat zijn naam op een dodenlijst voorkwam. Daarop ging hij terug naar Oklahoma om te overleggen met zijn bisschop en een beetje op verhaal te komen. Maar hij had het gevoel zijn mensen te verraden. Aan een bevriende priester in de Verenigde Staten vertrouwde hij toe: "Ik kan die goede mensen daar toch niet zomaar in de steek laten...?" Hij besefte maar al te goed dat zijn leven gevaar liep: "Maar ik wil het gevaar op mijn eigen manier onder ogen zien: als ze me ooit komen opzoeken in de pastorie of de kerk, zullen ze me daar moeten doden. Ik wil niet meegenomen worden." En daarop vertelde hij zijn vrienden hoe priesters uit Guatemala werden opgepakt, dagenlang gemarteld, verminkt en uiteindelijk toch gedood. Meestal dumpte men hun lijk ergens langs de weg.

Ondanks alle gevaar was hij in april van datzelfde jaar alweer terug in zijn missie; hij wilde daar de Goede-Weekplechtigheden vieren met zijn kudde; vastbesloten om bij zijn volk te blijven, wat er ook gebeurde. De paramilitairen kwamen pastor Rother opzoeken op 28 juli, om één uur 's nachts. Ze braken de kamer binnen waar hij lag te slapen en schoten hem door het hoofd.

Verering & Cultuur

Ze indianen hadden hem het liefst in hun midden begraven. Maar zijn familie in Oklahoma had zijn lichaam graag terug. Daarop vroegen zij of zij zijn hart mochten behouden. Zij balsemden het en begroeven het voor het altaar in de kerk van Santiago Aitlán. De rest van zijn lichaam werd per schip overgebracht naar Oklahoma City waar de begrafenisdienst in de kathedraal afgeladen vol was. Tenslotte werd de kist naar Okarche vervoerd waar hij werd bijgezet temidden van zijn familie en boeren-vrienden. Zoals zovele anderen, is zijn moordenaar nooit opgepakt: die loopt nog steeds vrij rond.
Stanley Rother is in 2017 zalig verklaard.


Bronnen
[Nev.1987p:159-162; Dries van den Akker s.j./2017.12.23]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen