× 
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.

Sluit het venster om te blijven.

           
welkom menu contact zoeken
HeiligenkalenderHeiligen op naamPatroonheiligenHedendaagse namenMeer...
 Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022
† 1e eeuw  Filippus Diaken

Info afb.

Filippus Diaken, Cesarea, Palestina; geloofsverkondiger; † 1e eeuw.
Feest 1 mei & 6 & 30 juni & 10 & 11 & 14 (bekering Ethiopiër) oktober.

Over deze Filippus horen we in het bijbelboek Handelingen van de Apostelen. Hij behoorde tot de eerste groep van zeven diakens:
'In die tijd, toen het aantal leerlingen steeds toenam, begonnen de leerlingen van Griekse afkomst tegen de Hebreeën te morren, omdat bij de dagelijkse ondersteuning hun weduwen achtergesteld werden. De twaalf riepen nu de leerlingen in vergadering bijeen en zeiden: "Het past niet dat wij het Woord Gods verwaarlozen door de zorg voor de ondersteuning. Ziet dus uit, broeders, naar zeven mannen uit uw midden, van goede faam, vol van geest en wijsheid. Hen zullen wij dan met dit ambt bekleden, terwijl wij onszelf zullen blijven wijden aan het gebed en de bediening van het woord." Dit voorstel vond instemming bij de gehele vergadering en zij kozen Stefanus, een man vol geloof en heilige geest, Filippus, Prochorus, Nikanor, Timon, Parmenas en Nikolaus, een proseliet uit Antiochië. Dezen werden aan de apostelen voorgedragen, die na gebed hun de handen oplegden.'
[Handelingen 06,01-06].

Volgens de overlevering was hij afkomstig uit Cesarea en had hij vier dochters, die de gave van de profetie hadden ontvangen [Handelingen 21,09]. Het is echter niet duidelijk of het hier gaat om echte dochters, of om vrouwen die hij voor Jezus had gewonnen en daarmee 'dochters in de Heer' werden genoemd.

Hij wordt vaak verward met zijn naamgenoot, de apostel. Een van beiden had vier dochters, de andere twee. Van de apostel wordt beweerd dat hij tussen twee dochters begraven zou zijn. Dan zou de diaken dus de Filippus met de vier dochters moeten zijn (vgl. Handelingen 21,09). Die dochters worden elk als heilige vereerd: hun gezamenlijke feestdag staat op 4 september. Naar verluidt heetten zij Eutychè (ook Eutychia, Eutychis; † begin 2e eeuw), Hermione van Efese († ca 117), Iris van Gerapolis († 103) en een vierde die nu eens Filippa dan weer Charitina wordt genoemd († begin 2e eeuw). Van deze dochters staan Charitina en Eutychis te boek als martelares, de andere twee als geloofsverkondigsters.
Het is niet duidelijk, of we hier het woord 'dochter' letterlijk moeten nemen, of dat we het moeten verstaan in de gelovige zin van het woord: in dat geval zouden het dus bekeerlingen zijn van Filippus: hij had ze - in Christus - verwekt. Overigens spreekt de legende die veronderstelling tegen. Die beweert immers, dat Hermione en haar zuster Eutychis leerlingen waren van ene Petronius, een leerling van de apostel Paulus, en dus niet van Filippus.

Hij preekte in Samaria. Naast Simon de Tovenaar bekeerde hij ook de Ethiopische hoveling.
'Een engel van de Heer sprak tot Filippus: "Begeef u op reis naar het zuiden en ga de weg op die van Jerusalem naar Gaza loopt. Deze is eenzaam." Hij begaf zich op reis. Tezelfdertijd bevond een Ethiopiër zich op de terugweg van een pelgrimstocht naar Jerusalem; hij was een eunuch, een hoveling van Kándake, de koningin van de Ethiopiërs, en haar opperschatmeester. Gezeten in zijn reiskoets was hij de profeet Jesaja aan het lezen. De Geest sprak tot Filippus: "Ga naar die reiskoets en blijf in de nabijheid." Toen Filippus er naartoe gegaan was, hoorde hij hem de profeet Jesaja lezen. Hij vroeg hem: "Begrijpt u wat u leest?" Maar de Ethiopiër antwoordde: "Hoe zou ik dat kunnen, als niemand mij daarin behulpzaam is?" Hij nodigde Filippus uit in te stappen en bij hem te komen zitten. De schriftuurplaats die hij juist las, was de volgende:
"Als een schaap werd hij ter slachtbank geleid;
en evenals een lam, stom tegen zijn scheerder,
opende hij zijn mond niet.
Door zijn venedering is zijn vonnis voltrokken.
Wie zal zijn geslacht kunnen beschrijven?
Want zijn leven wordt weggenomen van de aarde?"
Nu richtte de eunuch het woord tot Filippus: "Mag ik vragen van wie de profeet dit zegt? Van zichzelf of van iemand anders?" Filippus begon te spreken en uitgaande van deze tekst verkondigde hij hem Jezus. Al voortreizende kwamen ze bij een water en de hoveling zei: "Hier is water. Wat is erop tegen dat ik gedoopt word? Hij liet de koets stilhouden en beiden, Filippus en de eunuch, daalden af in het water, en hij doopte hem. Toen zij uit het water gekomen waren, rukte de Geest des Heren Filippus weg; de eunuch zag hem niet meer en zette vol blijdschap zijn reis voort. Filippus echter werd aangetroffen in Azótus. Daar trok hij rond en predikte de blijde boodschap in alle steden totdat hij in Cesarea kwam.'
[Handelingen 8,26-40].

Later zou hij bisschop geworden zijn van de stad Tralles in Lydië. Hij bouwde er een kerk en stierf in vrede. Dat laatste wordt benadrukt, omdat verreweg de meeste leerlingen van Jezus uit die tijd, de marteldood stierven.
Sinds de kalenderhervorming na het Tweede Vaticaans Concilie (1969) wordt hij door de westerse christenheid herdacht op 11 oktober; zoals dat van oudsher al het geval was in de oosterse traditie.


Bronnen
[Ha2.18392p:405; Lin.1999; Mül.1860»Ph-; Rge.1942; Rge.2002»Philip-Deacon; Rgf.1991»Philippe-Diacre; Rld.1963; Scr.1989; Dries van den Akker s.j./2020.10.03]

© A. van den Akker s.j.

VoorwoordHoe wordt men heilige?
© AuteursrechtWoordenboek
LeeswijzerGastenboek
Bronnen