 |
 |
 |
 |
 |
 |
||
| welkom | menu | contact | zoeken |
×
Klik in dit venster
op: http://beeldmeditaties.nl
om naar die site over te stappen.
Sluit het venster om te blijven.
 Info afb. |
Alfeus (ook Alfaeus, Alphaeus of Alpheus) van Kafarnaüm, Palestina; apostel; † 1e eeuw
Feest 26 mei.
Evangelie
ln in het 2e hoofdstuk van zijn evangelie vertelt Markus: ‘In het voorbijgaan zag Jezus Levi, de zoon van Alfeus, aan het tolhuis zitten en sprak tot hem: “Volg mij”. De man stond op en volgde hem’ (02,14). In de versie van de evangelist Matteus (09,09) heet de tollenaar niet Levi, maar Matteus. Men gaat er gewoonlijk van uit dat Levi en Matteus dezelfde persoon zijn. Vandaar dat Alfeus ook te boek staat als de vader van Matteus.
Even verderop vertelt Markus hoe Jezus twaalf leerlingen tot zich riep. Tot hen behoorde ‘Jacobus van Alfeus’ (03,18; zie ook Matteus 10,03; Lukas 06,15 en Handelingen 01,13). Wat betekent ‘van Alfeus’? Sommige vertalingen menen dat het hier een broer van Alfeus betreft. Anderen menen dat Jacobus een zoon was. Als dat laatste het geval was, was hij dan dezelfde als Levi? Of was hij een broer van Levi? Of gaat het hier om twee verschillende vaders die allebei Alfeus heetten? De traditie houdt het erop dat het hier een en dezelfde persoon betreft en dat Levi/Matteus en Jacobus (de Jongere) broers van elkaar waren.
Klopas
Er is nog een andere traditie die meent te weten dat Alfeus dezelfde is als Klopas. Zijn naam valt in het lijdensverhaal van Johannes (19,25). Diens vrouw, Maria, staat op een afstand toe te zien hoe Jezus aan het kruis overlijdt. Hij zou ook dezelfde zijn als Kleofas († 1e eeuw; feest 25 september), een van de twee leerlingen aan wie Jezus verscheen op weg naar Emmaus (Lukas 24,18).
Broer van Sint Jozef
De kerkvaders Hegesippus († 180; feest 7 april) en Eusebius († 337) weten weer te melden dat hij een broer zou zijn geweest van Sint Jozef, de voedstervader van Jezus († ca 30; feest 19 maart). Dat werd overgenomen door de Jacobus de Voragine († 1298; feest 13 juli) in zijn Legenda Aurea zowel in zijn beschrijving van de apostel Jacobus de Mindere als in de stamboom van Maria op 8 september.
Heilige Familie
In de Middeleeuwen geloofde men dat Alfeus deel uit maakte van de Heilige Familie. Daarvoor moeten we even terug naar de stamboom van Maria. Volgens de legende is Maria’s moeder, Sint Anna, drie keer getrouwd geweest. Eerst met Joachim; bij hem kreeg zij Maria, de latere moeder van Jezus. Kort nadat Maria op driejarige leeftijd aan de tempel was toegewijd (zie Feest Maria Geboorte: 8 september), stierf Joachim. Anna bleef dus alleen in huis achter. Ze verlangde naar weer een kind om zich heen en huwde met Cleopas. Ook bij hem kreeg zij een dochter, die zij weer Maria noemde. Ook Cleopas stierf. Anna huwde voor de derde keer - al moet zij nu toch al aardig op jaren zijn geweest - en wel met een zekere Salomas. Bij hem kreeg zij een derde dochter, die zij weer Maria noemde. Deze wordt van de beide andere Maria's onderscheiden door haar Maria Salome te noemen. In de late middeleeuwen en de vroege Renaissance werden deze drie Maria's aangezien voor de drie Maria's die onder het kruis stonden.
De tweede Maria in bovenstaand verhaal, Maria-Cleopas, huwde met Alfeus. Zij zouden vier zoons hebben gekregen: Jacobus, Jozef, Judas en Simon, precies de vier die in het evangelie betiteld worden met 'Jezus' broeders' (Markus 06,03). Het blijken dus neven van Jezus te zijn. Het geloof dat zij op deze manier aan Jezus verwant waren, is al heel oud. Alfeus en Maria-Cleopas waren dus de werkelijke ouder svan de vier jongens. In die hoedanigheid vinden we vader Alfeus herhaaldelijk afgebeeld op middeleeuwse voorstellingen van de uitgebreide Heilige Familie.
Nog meer legendes
Bij gebrek aan informatie werd Alfeus in de loop der tijden middelpunt van allerlei legendarische verhalen. Zo zou hij de bruidegom zijn geweest op de bruiloft van Kana, waar Jezus - volgens het evangelie van Johannes (02,01-12) - water in wijn veranderde.
Er is een oude - al evenzeer legendarische - overlevering die vertelt dat hij door toedoen van joden de marteldood gestorven zou zijn in Emmaus.
In de Grieks orthodoxe kerk wordt hij vereerd als één van de apostelen.
© A. van den Akker s.j.
