Pater Dries van den Akker s.j., de auteur van de hagiografieën, overleed 30 oktober 2022

Info afb.

Melito van Sardes, Lydië, Klein-Azië; bisschop & kerkvader; † ca 180.

Feest 1 april.

Melito was een alom gewaardeerd schrijver van christelijke boeken, waarin hij de juiste leer over de persoon van Jezus met verve verdedigde. In zijn 'Apologie' (± 172) richt hij zich tot keizer Marcus Aurelius. Daarin werkt hij waarschijnlijk als eerste de gedachte uit, dat een vreedzame verhouding tussen de staat en de christengemeenschap voor beide partijen het meest gewenst is.

In de jaren 166-167 had hij al een boekje geschreven 'Over het Paasfeest'. Hij berekent de datum van het paasfeest op de Joodse manier, de zogeheten 'quartodecimaanse praktijk'. Naar aanleiding van deze kwestie valt zijn naam in een briefwisseling tussen bisschop Victor I van Rome († 199; feest 28 juli) en bisschop Polycrates van Efese.

Blijkbaar had bisschop Victor I van Rome in die afwijkende paasdagberekening een aanleiding gezien de banden met alle christenen van de kerken van Asia te verbreken. In het jaar 190 schrijft bisschop Polycratus van Efese een brief aan bisschop Victor van Rome. De christengemeenten van Asia (= Westkust van het huidige Turkije) vieren vanouds Pasen op de dag van het Joodse paasfeest, de veertiende dag van de maan, de dag waarop het Joodse paaslam moest worden geslacht. Maar de rest van de toenmalige christenheid zei zich te baseren op een traditie die terugging op de apostelen zelf. Die overwoog, dat het ongepast was, wanneer de grote vasten beëindigd zou worden op een gewone doordeweekse dag in plaats van een zondag, de dag waarop de Heer uit de dood was opgestaan.

Nog altijd heet de zondag in de Latijns sprekende landen 'Dag des Heren': Dies Dominica: Domenico, Domingo, Dimanche).

Polycrates drukt collega Victor van Rome op het hart niet om deze reden aan te dringen op een uitsluiting van de christengemeenten in de gehele provincie Asia. Ten eerste hebben ze uit onwetendheid gehandeld. Bovendien wijst hij op de eerbiedwaardige traditie waarop deze kerken kunnen bogen. Zij hebben het graf in hun midden van diaken (hij zegt abusievelijk 'apostel') Filippus te Hiërapolis († 1e eeuw; feest 6 juni), alsmede dat van twee van zijn dochters; een derde dochter rust in Efese zelf, evenals de apostel Johannes († ca 104; feest 27 december); daarnaast nog Polycarpus te Smyrna († 155; feest 23 februari), evenals bisschop Thraseas van Eumenea († 170; feest 5 oktober), die te Smyrna de marteldood stierf; bisschopmartelaar Sagaris in Laodicea († ca 175; feest 6 oktober); Papirius en Melito te Sardes... Zij allen, zo benadrukt Polycrates, onderhielden hun Pasen op de veertiende dag.

Uiteindelijk zullen de kerken van Asia zich aansluiten bij de apostolische traditie. Daarmee was de kloof tussen joden en christenen weer dieper geworden.

---

Bronnen
[102; 296p:221; 353p:106; 500; Dries van den Akker s.j./2008.03.31]

---